XtGem.com

Đây là bài tụng lễ mở đầu cho toàn bộ một đám chay bao gồm có cấp sắc ,cầu mưa,đám tang, đám cởi khăn tang. Tuỳ từng trường hợp. Như có đám cấp sắc có kèm đám ma cơỉ khăn tang và ngược lại.
1- Cóng đâu bên sư:Dùng một bát cơm, thắp một cây nhang cắm vào bát cơm. Nó tượng trưng cho Trúc căn đại miếu và Trúc căn tiểu miếu. Đó là nơi trú ngụ của các vị thần công tào (cóng đâu)
Nội dung:Lời đầu cúi nạp tại bàn lớn, lời 2 nạp tại trước lò hương án, lời 3 xin nạp tại Trúc căn đại miếu, Trúc căn tiểu miếu diễn nghĩa lạy tạ. Có hương chưa dâng ,có rượu chưa rót, chưa hứa gì với thần minh. Trước tiên thông rằng chúng tôi hiện ở Đại Việt An Nam Quốc... Phủ?... Tổng?... Huyện?... Xã... Thôn...địa hạ thổ địa cư trú phúng thần để trả lễ hứa trước đây cho tổ tiên hương hoả, thần Gia tài thổ địa, Tam nguyên, tam thỉnh... Cầu hoa ( cầu tự), cứu nạn, Xả phúc ,bảo an. Giờ đang niệm là thuyết chủ( tên thánh nhà chủ) phu thê (họ bà chủ) cùng toàn thể nam nữ trong gia đình hợp ý , thành tâm bày biện sinh linh, vàng mã, ngũ cúng chi nghĩa mọi vật tất cả. Mượn Hoàng đế sách vàng ngũ sắc rập theo đó tụng kinh lấy trong tháng ngày...? Cát thỉnh tới bản Phủ(người thầy và chủ cùng làng) qúy Phủ ( khác làng) huyền viện đệ tử ...tên thầy sư...là người thanh cao, chính trực, liêm khiêt. Không ngại khó khăn nên không nhận cũng không được, nên thầy tiếp nhận âm cung văn lễ chi nghĩa, lãnh giấy tờ giao cho Tam nguyên môn hạ trên bàn thờ, phát thư bay đi tìm đồ đệ tăng tử viết ra tán hoa, ngũ cúng, lọng hồng, cờ lớn mọi thứ...hẹn ngày đến đây. Dương sư chưa cảm thấy đi được , phải làm lễ sai phát âm binh ,minh hương dâng tam vị sư quan mau bắt xe dung nhị quái, ma đói, ma khát, tiền vong hậu hóa, lục lộ cô hồn, tất thảy hung thần yểm xuống vạn trượng địa phủ mê đường,dưới đáy giếng vàng. Trước cho âm sư át binh, cưỡi ngựa đi đầu. Dương sứ cầm kiếm đi sau. Nhất tề lên tam bản thuyền sắt, thuyền vàng, thuyền chiến. Đáp tới lều tranh thanh quyến gia chủ. Thắp đèn nến, án binh sư, chứng minh quẻ tốt. Phật tượng la liệt kỳ thần. Giờ cát cắm cờ, động trống, trấn soái bốn phương, xuống ngựa giải khát chi tửu chi tương. Lúc này chính đương phát thiệp công tào (cóng đâu) diễn nghĩa thị hạ(từ đây). Tiếp theoLà đi mời (thỉnh) các vị thần thời gian.
Đây là bài kệ:Than ôi! Âm cung ở tại Thiên đình đầu cầu cao vời vợi, phàm lời trần gian nan thông tới. Vậy nhờ hương khói tâu chuyển lời đến Trúc căn đại miếu, Trúc căn (gốc tre) tiểu miếu trên núi Bảo hoa sơn,ngói lợp trước núi non. Mời Thượng giới Niên (năm) trực công tào Thông thiên sứ giả. Trung giới (giữa trời)Nguyệt trực công tào thông chân sứ giả. Hạ giới Nhật trực công tào thông linh sứ giả. Thủy giới Thì trực(giờ) công tào Thông mê sứ giả. Phi thư (bay thư) thỉnh khách, hòm thư thổ địa, phúc đức chính thần, tất thảy có xe dùng xe, có mã dùng mã. Vô xe vô mã cưỡi mây đạp gió. Không giáng xuống chiếu người. Trước lai giáng xuống tiệc chiếu đệ tử... Tên thầy sư...mang đèn chiếu đàn nội nạp tại nhất chương nhị chương tam chương lời đẹp tốt nhất.(phải đọc 3lần bài kệ.)
Tiếp theoRót rượu cho các vị thần, đọc lịch sử các vị. Một người mặc áo đỏ tay cầm phong thư, nhẩy múa theo tiếng trống thanh la , mô phỏng hành động của các vị thần đó. Các vị Công tào là những người đưa thư cho thầy sư đến cửu miếu thông tin cho các thần thánh đến ăn tiệc. Khi đọc sách xong,và nhảy múa đủ lệ thì đốt phong thư coi như là các vị công tào mang thư đi mời khắp nơi rồi.
Nghĩa là đi tới những miếu của các vị thần mà nhà chủ thờ.
Côn lôn đại miếu thờ thần bếp. Nam dung Đại la đại miếu thờ Tam nguyên, Tam thỉnh. Lôi châu Kim nga Vân đầu Ngũ đài đại miếu thờ thần sấm. Minh sơn Mã đầu thờ tổ bố long toàn tổ tiên. Xích đình đại miếu thờ các vị thần ghi chép chuyên viết đơn từ, sớ, mệnh lệnh. Nhạc châu ngự linh đại miếu thờ thần tai nạn. Dương châu Dương quảng đại miếu thờ tổ tiên gia chủ. Thông châu Ngoã cái đại miếu thờ thần tài, các loại thần thổ địa.
Vậy là hết Cóng đâu bên sư.
2- Cóng đâu bên đạoCũng tương tự như thế. Nhưng các vị công tào là đi mời tổ tiên nhà chủ , tam thỉnh nhà chủ. Và mời Thập điện Minh vương đến chứng kiến. 10 điện đó là: nhất điện Tần Quảng Vương. Nhị điện Sở Giang Vương. Tam điện Tống đế Vương. Tứ điện Ngọ Quan Vương. Ngũ điện Diêm la Vương. Lục điện Thái sơn Vương. Thất điện Biến Thành Vương. Bát điện Bình đẳng Vương. Cửu điện Đô Thị Vương. Thập điện Chuyển Luân Vương.
Cách đọc sách bên này theo nhịp với nạo trống như ca nhạc hiện đại. Nghĩa đúng nhip phách người đọc sách. Thầy tào mặc áo thụng dài thêu thùa rồng phượng. Đội mũ theo trang phục vua quan đời Thanh Trung quốc. Tay cầm sách phép và phong thư.
Đọc xong đốt phong thư như bên sư.
II- THANH TANG